Vitamin A là một vi chất dinh dưỡng quan trọng có lợi cho sức khỏe của trẻ, giúp cơ thể trẻ tăng trưởng và phát triển, giúp tăng cường thị lực, bảo vệ chống lại một số bệnh về mắt. Vitamin A cũng có vai trò hỗ trợ quá trình phát triển xương, và phát triển cơ thể ở trẻ, giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Trẻ sẽ dễ bị nhiễm trùng hoặc mắc các bệnh như sởi, tiêu chảy, viêm đường hô hấp, viêm tai hay còi cọc, chậm lớn nếu thiếu vitamin A.
Nguyên nhân chính gây thiếu vi chất này là do chế độ ăn nghèo vitamin A và beta-caroten. Nếu bữa ăn đủ vitamin A nhưng lại thiếu đạm và dầu mỡ cũng làm giảm khả năng hấp thu và chuyển hoá . Trẻ bị suy dinh dưỡng, nhiễm khuẩn, đặc biệt là lên sởi, viêm đường hô hấp, tiêu chảy và nhiễm giun đũa...cũng sẽ gây thiếu vitamin A
Thiếu vitamin A sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, nhưng nếu thừa cũng rất nguy hiểm vì nó được tích trữ lâu dài trong cơ thể, nếu lạm dụng có thể đưa đến tình trạng nhiễm độc với triệu chứng tổn thương ngoài da, bong da toàn thân, viêm khớp, viêm gan…
Để phòng thiếu vitamin A cho trẻ, các bà mẹ cần thực hiện nuôi con bằng sữa mẹ vì sữa mẹ là nguồn cung cấp vitamin A tốt nhất đối với trẻ nhỏ. Bên cạnh đó, giải pháp cơ bản là cải thiện bữa ăn, đảm bảo đủ chất dinh dưỡng và vitamin A có trong các loại thức ăn có nguồn gốc động vật như gan, thịt gà, chất béo từ thịt, trứng, sữa, kem, bơ… Bữa ăn của trẻ cần có đủ dầu hoặc mỡ để giúp hấp thu tốt vitamin. Các thức ăn nguồn gốc thực vật có nhiều tiền vitamin A như các loại rau củ quả có màu vàng, đỏ như: cà rốt, rau dền, đu đủ chín, cà chua, gấc…; các loại rau màu xanh sẫm; dầu cọ và các loại dầu ăn khác. Khi vào cơ thể tiền vitamin A sẽ được chuyển thành vitamin A.
Nhằm phòng tránh tình trạng thiếu hụt vitamin A cho trẻ dưới 5 tuổi, hiện nay, mỗi năm nhà nước đều tổ chức 2 đợt uống vitamin đinh kỳ vào ngày 1- 2 tháng 6 và ngày 1- 2 tháng 12 cho các trẻ dưới 6 tháng tuổi không được bú mẹ và trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ thiếu vitamin A tại các Trạm Y tế xã, thị trấn theo liều uống sau:.
Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi không bú sữa mẹ, cần bổ sung 50.000 đơn vị vitamin A.
Đối với trẻ từ 6-12 tháng tuổi, cần bổ sung 100.000 đơn vị vitamin A. Cho trẻ uống bằng cách giữ viên nang bằng đầu ngón trỏ và ngón cái rồi dùng kéo cắt đầu núm của viên nang rồi bóp đếm số giọt có trong viên nang. Cho trẻ uống nửa viên (khoảng 3-4 giọt) rồi cho trẻ uống một thìa nước tráng miệng.
Đối với trẻ từ 12 - 36 tháng tuổi, cần bổ sung 200.000 đơn vị vitamin A. Cho trẻ uống hết dịch có trong viên nang rồi cho trẻ uống một thìa nước tráng miệng. Với những trẻ trên 24 tháng tuổi có thể cho trẻ nhai hoặc nuốt viên nang.
Đối với trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ thiếu vitamin A cần bổ sung liều lượng theo độ tuổi của trẻ.
Vitamin A là một vi chất dinh dưỡng quan trọng đối với cơ thể, dù thiếu hay thừa đều gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Vì vậy, các bậc phụ huynh hết sức lưu ý, không được tự ý bổ sung vitamin A liều cao cho trẻ khi chưa có chỉ định của bác sĩ./.
